دعوای خلع ید از ملک (زمین،خانه،باغ..) مشاعی زمانی مطرح می گردد که یک یا چند تن از شرکا(مالکین مشاعی) بدون اجازه سایرین، ملک مشترک را غاصبانه و با زور و اجبار تصرف نموده اند❌
در اینصورت سایر شرکا میتوانند بر علیه متصرف، دعوایی را تحت عنوان خلع ید از ملک مشاع مطرح نمایند✅
♦️مال مشاع، مالی است که بیش از یک نفر مالک دارد و متعلق به چند نفر است و هر یک از شرکا در جزء جزء آن مال شریک هستند و نمیتوان سهم هر یک را بطور مشخص، تشخیص داد
♻️در خصوص خلع ید از مال مشاع ماده ۴٣ قانون اجرای احکام مدنی مقرر میدارد:
“در مواردی که حکم خلع ید علیه متصرف ملک مشاع به نفع مالک قسمتی از آن صادر شده باشد، از تمام ملک خلع ید می‌شود؛ ولی تصرف محکوم له در ملک خلع ید شده مشمول مقررات املاک مشاعی است.”
📢منظور از قسمت اخیر ماده فوق الذکر در مورد مقررات املاک مشاعی، عمدتاً مواد۵۷۶ و ۵۸۲ قانون مدنی را شامل می شود که در آن عنوان شده است که تصرف هر شریک در ملک مشاع، منوط به اذن سایر شرکا می باشد و در صورت نبود اذن، متصرف، ضامن تلقی می گردد⚖️
بنابراین محکوم له در دعوای خلع ید در مـلک مشاع هنگامی می‌تواند تقاضای تحویل ملک متنازع فیه را به خود نماید که از سایر شرکا اذن داشته باشد.
👈بنابر آنچه که ذکر شد، مشخص می گردد که هر یک از شرکای ملک مشاع، بدون اذن سایر شرکا حق دخل و تصرف در ملک را ندارند و در صورتی که شریکی بدون اذن سایرین در ملک مشاع تصرفی داشته باشد، سایر شرکا میتوانند درخواست خلع ید از آن را تقدیم دادگاه نمایند⚖️
♦️نحوه اجرای رای خلع ید از ملک مشاع به
اینصورت می باشد که ملک از تصرف همه شرکا خارج و به تصرف هیچ یک از آنان داده نمی شود تا اینکه در مورد نحوه تصرف با یکدیگر توافق نمایند⚖️
در صورتی که میان شرکا توافقی حاصل نشود، تنها راه پایان دادن به اختلافات و رفع خصومت این است که از طریق دادگاه، تقاضای فروش ملک مشاع شود تا پس از ارزیابى توسط کارشناس پیرو دستور صادره از دادگاه، به فروش رسانده و هر یک از شرکا سهم خود را برداشت نمایند.
